Wybór odpowiednich złączek ma kluczowe znaczenie dla trwałości instalacji. Nieodpowiednio dobrany materiał lub niska jakość materiału, mogą sprawić, że złączki będą pękać, przeciekać lub ulegną uszkodzeniu pod wpływem czynników takich, jak nieodpowiednia temperatura, ciśnienie czy wibracje. Często aspekt ten prowadzi to do awarii instalacji i powstania wielu szkód. Wybór złączek instalacyjnych w dużym stopniu wpływa na bezpieczeństwo, dlatego warto wiedzieć, na jaki model się zdecydować.
Z artykułu dowiesz się:
- jakie są rodzaje złączek,
- które złączki najlepiej pasują do konkretnych instalacji,
- co wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniej złączki,
- jak uniknąć problemów przy montażu złączek.
Rodzaje złączek - poznaj najpopularniejsze modele
Różne rodzaje złączek instalacyjnych mają odmienne zastosowania, wynikające z ich specyficznych parametrów. Są dostosowane do różnych celów i warunków montażu. Do najpopularniejszych należą:
- złączki śrubowe,
- złączki bezśrubowe (sprężynowe),
- złączki samozaciskowe (szybkozłączki),
- złączki skrętne (koszulki łączeniowe, tzw. „wago twist” lub nakrętki izolacyjne),
- złączki żelowe (złączki telekomunikacyjne, hermetyczne),
- złączki gwintowane (mufy, tulejki zaciskowe),
- złączki lutowane,
- złączki zaciskane (tulejki kablowe, konektory).
Rury stalowe
Złączki gwintowane to najpopularniejsze i najłatwiejsze w montażu złączki do rur stalowych. Sprawdzą się także złączki proste, kolankowe, trójniki, czwórniki, redukcje, nyple i mufy. Oprócz nich mamy również złączki zaciskowe. Gwarantują one szybki i łatwy montaż bez konieczności gwintowania rur. Stosowane są głównie w instalacjach c.o. i wodociągowych. Ostatni rodzaj złączek do rur stalowych to spawane. Stosuje się je w instalacjach przemysłowych, gdzie wymagana jest wysoka wytrzymałość i szczelność połączenia.
Rury miedziane
Najpopularniejsze złączki do rur miedzianych to złączki lutowane - zapewniają trwałe i szczelne połączenie. Równie doskonale sprawdzą się złączki kapilarne i złączki z pierścieniem zaciskowym. Do rur miedzianych można stosować również złączki zaciskowe, co umożliwia szybki i łatwy montaż bez konieczności lutowania. Takie złączki stosuje się zazwyczaj w instalacjach wodociągowych i c.o. Także złączki zaprasowywane zapewniają bardzo trwałe i szczelne połączenia. Są również wykorzystywane w instalacjach klimatyzacji.
Rury plastikowe
W przypadku rur plastikowych najczęściej stosowanym rozwiązaniem są złączki zgrzewane, które zapewniają trwałe i szczelne połączenie. Wyróżnia się złączki do rur PVC, PE i PP. W instalacjach wodociągowych i kanalizacyjnych często wykorzystuje się także złączki zaciskowe, natomiast w systemach kanalizacyjnych stosowane są złączki skręcane.
Rury kompozytowe
Jeśli chodzi o rury kompozytowe to najczęściej stosuje się złączki zaciskowe. Wykorzystuje się je przede wszystkim w instalacjach wodociągowych i centralnego ogrzewania. W rurach kompozytowych stosuje się też złączki zaprasowywane - gwarantują one bardzo trwałe i szczelne połączenie w instalacjach wodociągowych, centralnego ogrzewania i klimatyzacji.
Wybór złączek instalacyjnych - przydatne wskazówki
Jak wybrać odpowiednie złączki instalacyjne? Wybór zależy od kilku kluczowych czynników. Nasz krótki poradnik dla instalatorów pomoże Ci dobrać odpowiedni model złączek do różnych systemów.
Jak dobrać złączki do rur miedzianych i z tworzywa sztucznego? Dobór zależy od rodzaju rur i sposobu montażu. Do miedzi stosuje się złączki lutowane, zaprasowywane (press), skręcane lub push-fit, a do rur z tworzywa sztucznego – zgrzewane, zaciskowe, press-fit lub push-fit. Natomiast do połączenia obu materiałów używa się złączek przejściowych, np. gwintowanych lub skręcanych z uszczelkami. Wybór zależy od średnicy rur, ciśnienia roboczego i przeznaczenia instalacji.
Inne istotne aspekty, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze złączek to:
- średnica złączki - musi być zgodna ze średnicą rury, z którą będzie łączona. Zbyt mała złączka nie będzie pasować, a zbyt duża nie zapewni szczelnego połączenia. Należy dokładnie zmierzyć średnicę rury i dobrać złączkę o odpowiednim rozmiarze;
- ciśnienie robocze - złączki muszą być odporne na maksymalne ciśnienie, jakie może występować w instalacji. Sprawdź zatem, jakie jest maksymalne ciśnienie robocze dla danej złączki i upewnij się, że będzie ono wyższe niż ciśnienie występujące w instalacji;
- temperatura - niektóre materiały, z których wykonane są złączki, mogą tracić swoje właściwości pod wpływem wysokiej temperatury. Przy wyborze złączek należy sprawdzić, jaki jest zakres temperatur pracy dla danej złączki, aby mieć pewność zgodności z instalacją.
Oprócz tego należy również wziąć pod uwagę:
- rodzaj połączenia - w zależności od potrzeb, można wybrać złączki gwintowane, zaciskowe, spawane lub zaprasowywane;
- sposób montażu - niektóre złączki są łatwiejsze w montażu niż inne. Przy wyborze złączek warto wziąć pod uwagę swoje umiejętności oraz dostępność wymaganych narzędzi. Odpowiednie narzędzia instalacyjne znajdziesz w naszych hurtowniach.
Co wpływa na trwałość złączek w instalacjach?
Przede wszystkim ciśnienie robocze oraz temperatura, a także sam materiał wykonania złączki. Każdy ma swoje specyficzne właściwości, takie jak odporność na korozję, temperaturę, ciśnienie czy ścieranie. Wybór odpowiedniego będzie więc zależny od rodzaju instalacji i warunków jej pracy.
Jak unikać problemów przy montażu złączek?
Podczas montażu złączek można popełnić wiele błędów prowadzących do poważnych problemów, takich jak wycieki, awarie czy inne. Jak zatem unikać błędów przy montażu złączek i mieć pewność, że wszystko będzie wykonane prawidłowo?
- zadbaj właściwy wybór produktu - złączka niekompatybilna z materiałem rury, jej średnicą, ciśnieniem roboczym lub temperaturą powoduje nieszczelne połączenie, wycieki, a nawet może doprowadzić do awarii instalacji;
- odpowiednio przygotuj rury - niewłaściwe oczyszczenie, obcięcie lub sfazowanie rury może uniemożliwić prawidłowe połączenie ze złączką;
- nie dokręcaj złączek zbyt mocno - zbyt mocne dokręcenie złączki może uszkodzić rurę lub złączkę, prowadząc do pęknięć lub deformacji. Natomiast zbyt słabe może skutkować nieszczelnym połączeniem i wyciekami. W przypadku złączek gwintowanych warto stosować odpowiednie narzędzia (np. klucze dynamometryczne);
- nie zapomnij o uszczelnieniu - w przypadku niektórych rodzajów złączek (np. gwintowanych) konieczne jest zastosowanie uszczelnienia (np. taśma teflonowa, pakuły). Jeśli tego nie zrobisz to może pojawić się nieszczelność;
- pamiętaj o konserwacji - np. kurz, piasek, opiłki mogą dostać się do wnętrza złączki podczas montażu, uniemożliwiając prawidłowe połączenie i prowadząc do nieszczelności. Dlatego przed montażem należy dokładnie oczyścić złączkę z zanieczyszczeń.
Kiedy wymienić złączki w instalacji wodnej lub w innej? Przede wszystkim, gdy są widoczne uszkodzenia lub korozja. Dodatkowo wymieniaj je takżę, jak są stare, nawet gdy nie mają widocznych śladów eksploatacji.
Pamiętaj, żeby regularnie sprawdzać stan złączek i rur. Weryfikuj, czy nie ma śladów korozji, uszkodzeń lub przecieków. W razie potrzeby można je konserwować, np. czyszcząc z osadów lub smarując specjalnym preparatem.
Podsumowanie
Podsumowując, podczas wyboru złączek musisz mieć na uwadze pełną specyfikację instalacji – zaczynając od materiału wykonania rur, kończąc na środowisku pracy. Pamiętając o tych istotnych czynnikach, dokonasz właściwego wyboru!
