Efektywne i ekologiczne — takie właśnie są kotły na pellet. Coraz częściej wybierane zarówno w nowym budownictwie, jak i przy okazji termomodernizacji starszych nieruchomości, stanowią bardzo dobrą alternatywę dla tradycyjnych pieców węglowych.
Zwłaszcza jeśli zakup takiego kotła sfinansowany zostanie w ramach programu Czyste Powietrze, pozwalającego znacząco obniżyć koszty całej inwestycji. W poniższym tekście wyjaśnimy, dlaczego warto się na to zdecydować — i jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z dofinansowania.
Dlaczego kocioł na pellet to świetna alternatywa dla tradycyjnego pieca?
Kotły pelletowe bez wątpienia mają obecnie swoje pięć minut. Jednak z dużą pewnością możemy powiedzieć, że zostaną one w wielu polskich domach na znacznie, znacznie dłużej.
Po pierwsze dlatego, że doskonale wpisują się w model transformacji energetycznej, zakładający coraz większy udział energii odnawialnej i dążenie do ograniczenia emisji CO2.
A po drugie — pellet okazuje się być, po prostu, świetnym paliwem grzewczym. Kaloryczność zielonego węgla sięga 18-20 MJ/kg, emituje minimalne ilości dwutlenku węgla, tlenków siarki czy azotu, po spaleniu — może zostać wykorzystany jako nawóz, jest łatwy w magazynowaniu i… niczego nie brudzi — w przeciwieństwie do ekogroszku.
Dla inwestora najważniejszą kwestią będzie jednak cena. Jeszcze dwa lata temu, w połowie 2022 roku, za tonę dobrej jakości pelletu drzewnego trzeba było zapłacić nawet 3000 zł (tak wysoka cena była efektem kryzysu energetycznego). W maju bieżącego roku ceny utrzymywały się już na standardowym poziomie 1200-1600 zł za tonę, w zależności od jakości granulatu. Ekogroszek — który często jest stawiany w jednym rzędzie z pelletem, choć w procesie spalania emituje o wiele więcej zanieczyszczeń — osiąga dziś w zasadzie identyczne ceny.
Jak natomiast wygląda opłacalność kotła na pellet w obliczu rzeczywistego, codziennego spalania?
Przyjmijmy, że cena tony pelletu bardzo dobrej jakości wynosi 1600 zł. Załóżmy też, że chcemy ogrzać dom z dobrą termoizolacją (co powinno być celem każdego inwestora) — w takim wypadku na 1 m2 powierzchni powinno przypadać — w skali roku — około 70 kWh energii. Dla domu o powierzchni 100 m2 potrzeba więc około 7000 kWh.
Jeśli wybierzemy pellet o standardowej kaloryczności 19 MJ, jedna tona granulatu powinna dostarczyć 5320 kWh (1 MJ = 0,28 kWh). Sprawność kotłów na pellet najwyższej, 5. klasy oscyluje na poziomie 90-92% — co daje ok. 4800 kWh realnie wygenerowanej energii z tony pelletu w ciągu roku.
Łatwo teraz policzyć, że dla ogrzania takiego domu potrzebne będzie 1,46 tony pelletu. Roczny koszt, przy założonej cenie, wyniesie więc 2 336 zł, do czego warto jeszcze doliczyć cenę transportu — średnio 200 zł.
W porównaniu z rosnącymi cenami węgla czy gazu — to stosunkowo niedużo. Przed podjęciem decyzji o instalacji kotła pelletowego, warto przeprowadzić podobne obliczenia z inwestorem — i porównać ich wynik z dotychczasowymi kosztami ogrzewania. Mając przed sobą pełen obraz sytuacji będzie wiedział, że inwestycja w kocioł na pellet opłaca się nie tylko ekologicznie, ale też ekonomicznie.
Program Czyste Powietrze — zakup kotła na pellet z dotacją
Najważniejszym wydatkiem jest jednak zakup samego kotła na pellet. A ten, w przypadku urządzeń najwyższej, 5. klasy o mocy 12-15 kW, może kosztować nawet kilkanaście tysięcy złotych.
Na szczęście, większość zainteresowanych taką inwestycją będzie mogła skorzystać z programu Czyste Powietrze, czyli dotacji na rzecz wymiany źródeł ciepła oraz termomodernizacji budynków mieszkalnych. Zakup kotła na pellet też się w tych kryteriach, oczywiście, mieści.
Dodajmy jeszcze, że realizacja programu zaplanowana jest do roku 2029 — a podpisywanie umów z inwestorami, do końca roku 2027. To jeszcze kilka lat, ale lepiej nie zwlekać.
Kto może skorzystać z dotacji?
Program Czyste Powietrze przewidziany jest wyłącznie dla właścicieli lub współwłaścicieli:
- mieszkalnych budynków jednorodzinnych z wyodrębnioną księgą wieczystą;
- wydzielonych lokali mieszkalnych w budynkach jednorodzinnych z wyodrębnioną księgą wieczystą.
Właścicielem nieruchomości może być — w tym przypadku — tylko osoba fizyczna; obiekt nie może być np. częścią firmowego majątku.
To pierwszy warunek — program stosuje także kryterium dochodowe, na którego podstawie przewidziane są trzy poziomy dofinansowania:
- podstawowy — gdy roczny dochód wnioskodawcy nie przekracza 135 tys. złotych;
- podwyższony — gdy przeciętny dochód miesięczny na osobę w gospodarstwie domowym wieloosobowym nie przekracza 1 894 zł lub 2 651 zł w gospodarstwie jednoosobowym; w przypadku, gdy wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą — przychód z niej pochodzący nie może przekroczyć 40-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę w grudniu roku poprzedniego;
- najwyższy — gdy przeciętny dochód miesięczny na osobę w gospodarstwie domowym wieloosobowym nie przekracza 1 090 zł lub 1 526 zł w gospodarstwie jednoosobowym; w przypadku, gdy wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą — przychód z niej pochodzący nie może przekroczyć 20-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę w grudniu roku poprzedniego.
Jaką część kosztów pokryje dofinansowanie?
Maksymalna wysokość dofinansowania zależy właśnie od tego, które kryterium dochodowe spełnia wnioskodawca. Dla zakupu kotłów pelletowych limity wyglądają następująco:
- na poziomie podstawowym — do 45% poniesionych kosztów, ale nie więcej niż 9 100 zł;
- na poziomie podwyższonym — do 70% wydatków, ale nie więcej niż 14 300 zł;
- na poziomie najwyższym — do 100% poniesionych kosztów, ale nie więcej niż 20 400 zł.
Wskazówka: niezależnie od charakteru projektu, warto poprzedzić go audytem energetycznym — przysługuje na niego pełne dofinansowanie do kwoty 1 200 zł, a z pewnością pomoże zaplanować dalsze działania, na przykład w celu kompleksowej termomodernizacji budynku. Jest ona konieczna, jeśli inwestor chce ubiegać się o przyznanie maksymalnej dotacji — na kwotę do 115 tys. zł (z fotowoltaiką) lub 100 tys. zł (bez fotowoltaiki). Kwoty te dotyczą projektów, w których jako jednostkę C.O. przewidziano właśnie kocioł na pellet — dla pompy ciepła górne limity są nieco wyższe.
Rzeczywistą wysokość dotacji, jaką może otrzymać dany projekt, można łatwo obliczyć przy pomocy kalkulatora na stronie czystepowietrze.gov.pl/kalkulator-dotacji.
Dla tych, którzy „załapią się” na podwyższony lub najwyższy stopień dofinansowania, przewidziano w ramach programu jeszcze dwie inne formy dotacji. Po pierwsze, mogą oni skorzystać z prefinansowania — czyli wypłaty zaliczki (do 50% wysokości dotacji) bezpośrednio na rachunek wykonawcy projektu, jeszcze przed zakończeniem prac. Po drugie zaś, przysługuje im prawo do skorzystania z kredytu Czyste Powietrze, w jednym z banków partnerskich Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jest to pożyczka na preferencyjnych warunkach, na kwotę maksymalnie 150 tys. zł — które można przeznaczyć tylko na wsparcie wkładu własnego do inwestycji.
Jak uzyskać dofinansowanie?
Wniosek o dotację w ramach programu Czyste Powietrze można złożyć przez internet lub bezpośrednio w urzędzie. W obu przypadkach trzeba jednak skorzystać z Generatora Wniosków o Dofinansowanie (GWD), znajdującego się na stronie gwd.nfosigw.gov.pl. Po zarejestrowaniu na platformie, instrukcja przeprowadzi — krok po kroku — przez procedurę wypełniania wniosku.
Jeśli wnioskodawca ma swój profil zaufany (można go szybko założyć na platformie gov.pl), może przy jego pomocy podpisać — elektronicznie — wypełniony wniosek i od razu go wysłać.
Jeśli nie — wypełniony wniosek trzeba wydrukować, podpisać i wraz z załącznikami złożyć w odpowiednim oddziale WFOŚiGW — osobiście lub listownie.
Na rozpatrzenie wniosku WFOŚiGW ma 30 dni kalendarzowych. Jeśli inwestor otrzyma odpowiedź pozytywną — ma 30 miesięcy na realizację założonych prac modernizacyjnych, licząc od dnia złożenia wniosku (wyjątkiem są dotacje najwyższego poziomu — tu termin realizacji wynosi 36 miesięcy).
Wypłata kwoty dotacji następuje już po zakończeniu wszystkich prac uwzględnionych we wniosku — i po złożeniu stosownego wniosku o płatność.
Które modele kotłów na pellet spełniają wymagania programu Czyste Powietrze?
Na koniec musimy zaznaczyć, że nie wszystkie kotły na pellet podlegają dofinansowaniu.
Od 1 lipca 2023 roku podstawowym wymogiem dla przyznania dotacji na zakup kotła jest poziom emisyjności cząstek stałych, która w przypadku kotłów pelletowych nie może przekraczać ≤ 20 mg/m3. Warunek ten spełniają jedynie najnowsze urządzenia o podwyższonym standardzie — przy wyborze trzeba zwrócić na to uwagę.
Poniżej przykłady kilku systemów, które spełniają wymogi programu:
Kotły Bio Compact Plus oraz Bio Effect Plus, firmy SAS
Kocioł MINIPELET, firmy Klimosz
Kocioł Bio Max Plus, firmy Lumo
Kocioł BIOPELLET PREMIUM, firmy Ferroli
Kocioł pelletowy, kocioł na zrąbek HERZ
Z każdym z wymienionych producentów współpracujemy w BIMs PLUS już od lat. Porównaj ich rozwiązania, wybierz to, które najlepiej spełni wymagania realizowanego projektu — i dołącz do grona tysięcy zadowolonych instalatorów, projektantów oraz inwestorów.
