Jeśli dobrze zaplanujemy instalację z pompą ciepła, będzie można wykorzystać ją nie tylko do ogrzewania budynku, ale także… zastąpić nią klimatyzację. Do tego niezbędny będzie przede wszystkim montaż klimakonwektorów — o których działaniu i dostępnych na rynku rodzajach powiemy więcej w tym wpisie.
Jak działają klimakonwektory z pompą ciepła?
Tego, na jakiej zasadzie działa instalacja grzewcza oparta na pompie ciepła tłumaczyć nie trzeba — to po prostu „odwrócona lodówka”. Gdy wprowadzimy do obiegu instalacji wodę lodową — wymiennik ciepła, zamiast je oddawać, zacznie odbierać energię cieplną z otoczenia, obniżając tym samym jego temperaturę.
Klimakonwektor — w przeciwieństwie do grzejników o standardowej konstrukcji — umożliwia wymianę ciepła w obu kierunkach, w zależności od potrzeb domowników (i tego, jaki czynnik: grzewczy czy chłodzący, dostarczymy do wymiennika). Może współpracować zarówno z systemami wysokotemperaturowymi (bazującymi na tradycyjnych kotłach), jak i z niskotemperaturowymi — w tym właśnie z pompami ciepła. Musi być to oczywiście pompa rewersyjna, zdolna do wyprowadzania zebranej na wymienniku ciepła energii z instalacji.
Aby tzw. fan-coils (to popularne, ale nie do końca trafne określenie — bo odnosi się tylko do klimakonwektorów wentylatorowych) rzeczywiście mogły pracować nie tylko jako górne źródło ciepła, ale też w trybie chłodzenia — muszą mieć też własny system odprowadzania skroplin. Wykraplanie się pary wodnej jest niestety głównym problemem w systemach chłodzenia opartych na przepływie wody lodowej przez wymiennik; dlatego klimakonwektory zawsze wyposaża się w tackę skroplin, połączoną dalej z odprowadzeniem do kanalizacji.
Wybór klimakonwektora do pompy ciepła — rodzaje urządzeń
Właściwe działanie klimakonwektora opiera się na ruchu powietrza między pomieszczeniem a instalacją. Proces ten może zachodzić:
- Z pomocą wentylatora, standardowo o sprężu nie mniejszym niż 30 Pa — w takim układzie wentylator „wymusza” przepływ przefiltrowanego wcześniej powietrza przez wymiennik ciepła, a następnie — wypycha je do pomieszczenia.
- Na zasadzie indukcji — strumień powietrza pierwotnego z kanału wentylacyjnego „podsysa” powietrze wtórne z pomieszczenia; na wymienniku ciepła dochodzi do zmieszania się dwóch strumieni — i ich ogrzania lub schłodzenia — po czym powietrze ponownie trafia do pomieszczenia.
Na tej podstawie wyróżnia się dwa typy klimakonwektorów: wentylatorowe oraz indukcyjne. Częściej wciąż spotyka się te pierwsze; systemy indukcyjne są młodszym i nieco droższym rozwiązaniem. Pracują jednak ciszej, przy niższym poborze energii — i podobnej efektywności.
Klimakonwektory można też podzielić ze względu na liczbę wymienników i przyłączy. Mamy więc:
- Systemy dwururowe — w których jeden wymiennik pełni funkcję nagrzewnicy oraz chłodnicy; podłączone są do niego dwa przyłącza wodne (zasilanie-powrót). W budynkach mieszkalnych takie rozwiązanie w zupełności wystarczy, aby zaspokoić zapotrzebowanie na ciepło/chłód.
- Systemy czterorurowe — z oddzielną chłodnicą i nagrzewnicą; każda z nich posiada własne przyłącza wodne. Taka instalacja jest droższa i bardziej skomplikowana od dwururowej; dlatego też wykorzystuje się ją głównie w lokalach użytkowych.
Z perspektywy inwestora bardzo istotny będzie też podział z uwagi na miejsce montażu urządzenia. Wyróżnia się:
- Klimakonwektory ścienne — przypominające swoim wyglądem popularne klimatyzatory typu „split”. Zazwyczaj montowane są w górnej części ściany, blisko złączenia z sufitem.
- Klimakonwektory przypodłogowe — montowane na tym samym poziomie, co „klasyczne” grzejniki; są też do nich bardzo podobne. Z tego powodu inwestorzy najczęściej decydują się właśnie na nie.
- Klimakonwektory podłogowe — instalowane we wcześniej przygotowanym wgłębieniu w podłodze, przykryte kratką. W przeciwieństwie do innych systemów nie zajmują przestrzeni pomieszczenia; natomiast ich montaż należy zaplanować już na etapie projektowania wnętrza.
- Klimakonwektory kasetonowe — przeznaczone do montażu na suficie. W porównaniu z innymi rodzajami klimakonwektorów są dosyć głośne — mimo niewielkich rozmiarów. Najczęściej instaluje się je w pomieszczeniach biurowych czy przestrzeniach handlowych.
- Klimakonwektory kanałowe — które można zamontować bezpośrednio w sieci wentylacji mechanicznej lub ukryć w suficie podwieszanym.
Czy warto zainstalować klimakonwektor z pompą ciepła — o czym powinien wiedzieć inwestor?
W skrócie — tak, klimakonwektory są realną alternatywą dla innych rodzajów instalacji grzewczej oraz klimatyzacji. I jest ku temu kilka powodów:
- W budynkach o średnim zapotrzebowaniu na ciepło — klimakonwektor z powodzeniem może zastąpić tradycyjne grzejniki lub „podłogówkę”. Przy większym zapotrzebowaniu zawsze można taką instalację wesprzeć ogrzewaniem płaszczyznowym, co już jest bardzo popularnym rozwiązaniem w budynkach termomodernizowanych.
- W trybie chłodzenia klimakonwektory są równie wydajne, co klimatyzacja. Można więc zapomnieć o kosztach dodatkowej instalacji; konieczne będzie tylko dostosowanie obiegu pompy ciepła do działania w „odwróconym” trybie. Przy okazji — w przeciwieństwie do klimatyzatorów, pracują tylko na wodzie lodowej,
- Same klimakonwektory są niewiele większe od grzejników czy jednostek „split” i nie powinny być trudne do wkomponowania w przestrzeń pomieszczenia.
- Urządzeniem z reguły można sterować za pomocą pilota — a wmontowane termoregulatory umożliwiają precyzyjną regulację warunków w pomieszczeniu.
- Przy okazji — klimakonwektor filtruje powietrze trafiające do pomieszczenia i… nie wzbija znajdującego się na podłodze kurzu (co bywa problemem w przypadku „podłogówki”).
Oczywiście — w porównaniu do tradycyjnych grzejników instalacja klimakonwektorów będzie bardziej kosztowna. Ale pamiętajmy, że możemy w ten sposób zastąpić oba te rozwiązania (co już pozwoli nieco obniżyć koszty inwestycji), a w dłuższej perspektywie i w połączeniu z pompą ciepła — powinno przynieść naprawdę wydatne oszczędności.